Η διαχρονικότητα της Ελληνικής Παραδοσιακής Φορεσιάς

Πρωτοβουλία του Λυκείου των Ελληνίδων Κατερίνης

Ρεπορτάζ: Περικλής Χατζηγιάννης

Φωτογραφίες: Μαρία-Ειρήνη Τζήκα

Με αφορμή την παραδοσιακή Ελληνική φορεσιά, όπως είναι διανθισμένη με τη λάμψη των χρωμάτων και των κοσμημάτων, το Λύκειον των Ελληνίδων Κατερίνης υλοποίησε μια εξαιρετική βραδιά, με επίγραμμα «Η Ελλάδα της Παράδοσης, των Χρωμάτων και των Φορεσιών», όπου αναδείχθηκαν και γνωστοποιήθηκαν οι παραδοσιακές ενδυματολογικές επιλογές κάθε γωνιάς της χώρας μας.

Τις φορεσιές μιας άλλης εποχής. Τις τοπικές ενδυμασίες με μεγάλη ιστορική και πολιτιστική σημασία οι οποίες όπως είναι γνωστό διαφέρουν ανάλογα με την Ελλαδική περιοχή, αλλά και όπως αυτές αποτυπώνονται ανάλογα με την καθημερινότητα, τις γιορτές, τα έθιμα και την ηλικία.

Το Λύκειον των Ελληνίδων Κατερίνης αισθανόμενο την ανάγκη, τον σεβασμό στο ρόλο του και την υποχρέωση να διατηρηθεί αλλά και να γίνει ευρέως γνωστό το ενδυματολογικό ριζικό του μακρινού χθες, προχώρησε στην πραγματοποίηση αυτής της αξιόλογης δράσης στην οποία παρουσιάστηκαν αυθεντικές φορεσιές και αντίγραφα από την ενδοχώρα και τα νησιά του Ελληνικού ορίζοντα.

Η εκδήλωση έλαβε χώρα την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2025 στο Συνεδριακό Κέντρο Κατερίνης. Το κοινό ενημερώθηκε για τις λεπτομέρειες και τις ιδιαιτερότητας όπως είναι διαμορφωμένες και κατασκευασμένες οι φορεσιές τόσο από το υφασμάτινο υλικό τους, ως επίσης από τα χρώματα, τα κοσμήματα, τα κεντήματα, τα εξαρτήματα.

Τις φορεσιές προμηθεύτηκε το Λύκειον των Ελληνίδων της Κατερίνης από αντίστοιχα Λύκεια της χώρας, μουσεία, σωματεία και συλλογές, καθώς και μαζί με τις δικές του τις παρουσίασε στο κοινό με την μορφή επίδειξης σε ανάλογα ενδεδυμένα πρόσωπα.

Προλογίζοντας τη δράση

Προσφωνώντας, καλωσορίζοντας και υποδέχοντας όσους τίμησαν με την παρουσία τους το δρώμενο, η έφορος τύπου και δημοσίων σχέσεων του τοπικού Λυκείου Μυράντα Παππά, ευχαρίστησε όσους συνέβαλαν στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας, επισημαίνοντας: «Εν όψει των εκατό δεκατριών χρόνων ελεύθερης Κατερίνης από τον οθωμανικό ζυγό, αποφασίσαμε την πραγμάτωση αυτής της βραδιάς τιμώντας τον ηρωισμό των προγόνων μας. Απόψε παρουσιάζουμε ένα ντεφιλέ παραδοσιακών φορεσιών, αυθεντικών φορεσιών τις οποίες με αγάπη και σεβασμό διασώζουν τα Λύκεια Ελληνίδων ανά την Ελλάδα, μουσεία, φορείς και συλλέκτες.

Κάθε φορεσιά που θα δούμε, κάθε κέντημα και κάθε υφαντό κουβαλά μέσα του την ιστορία ενός τόπου, το μόχθο μιας γυναίκας, τη ψυχή μιας εποχής. Είναι ζωντανά τεκμήρια της λαϊκής μας τέχνης, πολύτιμοι κρίκοι μιας αλυσίδας που ενώνει το παρελθόν με το παρόν».

Η πρόεδρος του Λυκείου

Από την πλευρά της η πρόεδρος του Λυκείου των Ελληνίδων Κατερίνης Πολυτίμη Σταματοπούλου πρωτίστως ευχαρίστησε για τη συνεργασία τα αδελφά Λύκεια, τους συλλόγους, τους χορηγούς, τους υποστηρικτές και την εισηγήτρια και παρουσιάστρια του αναλυτικού θεματολογίου της εκδήλωσης Πηνελόπη Σακκοπούλου-Βαλταζάνου, πρώην προϊσταμένη Αισθητικής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας και επί σειρά ετών υπεύθυνη εθνικών ενδυμασιών του Λυκείου Ελληνίδων των Αθηνών.

Στη συνέχεια σταχυολόγησε την απόφαση του διοικητικού συμβουλίου και των συνεργατών για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης, ενώ τόνισε: «Κάθε φορεσιά που θα γνωρίσουμε απόψε δεν είναι απλώς ένα ένδυμα. Είναι ένα κομμάτι ιστορίας, ένας τρόπος ζωής, μια αφήγηση για τους ανθρώπους και τον τόπο από όπου προέρχονται.

Ως Λύκεια αισθανόμαστε βαθιά ευθύνη και συγκίνηση που μπορούμε να συμβάλλουμε στη διατήρηση και ανάδειξη αυτής της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, όχι ως μουσειακό έκθεμα αλλά ως ζωντανό ψηφιδωτό της ταυτότητας μας».

Παρουσιάζοντας και αναλύοντας

Η κ. Σακκοπούλου-Βαλταζάνου με την πολύχρονη γνώση και εμπειρία του αντικειμένου αφού στάθηκε στη διαδρομή ίδρυσης των Λυκείων των Ελληνίδων στον Ελλαδικό χώρο, παρουσίασε και ανέλυσε την εκάστοτε φορεσιά όπως την επιδείκνυαν τα ενδεδυμένα πρόσωπα (γυναίκες και άνδρες), λέγοντας: «Η εκδήλωσή μας είναι μια διαδρομή σε όλη την Ελλάδα. Θα περάσουμε από όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα και θα γνωρίσουμε αντιπροσωπευτικές ενδυμασίες. Παράλληλα εστιάζουμε την ιστορία, τη λαογραφία και τη γεωγραφία κάθε τόπου. Όλα αυτά τα βλέπουμε σφαιρικά στο πως εξελίχθηκαν και διαμορφώθηκαν οι φορεσιές στο πέρασμα του χρόνου».

Στο ερώτημα ποιο είναι το ιδιαίτερο στοιχείο της Ελληνικής φορεσιάς, απάντησε: «Η Ελληνική φορεσιά έχει την εκπληκτική ποικιλία που δεν την βρίσκεις αυτή την ποικιλία πουθενά στον κόσμο. Η μορφολογία κάθε περιοχής, τα περίκλειστα χωριά, τα απομονωμένα νησιά, η δυσκολία επικοινωνίας συνέβαλαν στο να δημιουργηθούν αμέτρητες φορεσιές.

Παράλληλα τα υλικά παραγωγής κάθε τόπου συνέτειναν στο πως κατασκευαζόταν κάθε φορεσιά. Όπου μετάξι το ένδυμα μεταξωτό, όπου κτηνοτροφία μάλλινο, όπου έμποροι και οι ναυτικοί φορεσιές με υφάσματα και από το εξωτερικό.

Καταλήγοντας θα σταθώ στο ευχάριστο γεγονός ότι οι νέοι που ασχολούνται με το χορό, γνωρίζουν πλέον και αγαπούν την Ελληνική παραδοσιακή φορεσιά».

Την ένδυση των προσώπων που παρουσίασαν τις φορεσιές επιμελήθηκε η Βάσω Πραντσίδου, ενώ τη διακόσμηση του εσωτερικού χώρου του Συνεδριακού Κέντρου Κατερίνης κόσμησε και διαμόρφωσε η Ντέση Μανουσαρίδου.

Η νέα χορωδία του Λυκείου

Η βραδιά ολοκληρώθηκε με την απόδοση επικών ακουσμάτων με αναφορά την επικείμενη εορτή του ιστορικού «ΟΧΙ» τα οποία παρουσίασαν τα μέλη της νεόδμητης χορωδίας (πρώτη εμφάνιση) του Λυκείου των Ελληνίδων Κατερίνης σε μουσική διεύθυνση της Έφης Δήμου.

Την εκδήλωση παρακολούθησε πολυπληθές κοινού μεταξύ των οποίων και οι μαθητικές κοινότητες του Εσπερινού ΕΠΑΛ Κατερίνης και του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας Κατερίνης.

Συλλογική επιτυχία

Το καθόλα αξιόλογο εγχείρημα του Λυκείου των Ελληνίδων Κατερίνης στέφθηκε με επιτυχία χάρις στην συνδρομή και των λοιπών διοικητικών μελών, Χρύσας Ρίζου-Μανωλοπούλου-α΄ αντιπρόεδρος, Ελένης Τσούρη-β΄ αντιπρόεδρος και έφορος ιματιοθήκης, Φανής Τούλη-Σαχινίδου-γενική γραμματέας, Σούλας Γεωργιάδου-Δανιηλίδου-ταμίας και Ελένης Λάμπρου-Τσιρέκα-έφορος καλλιτεχνικού.